Możliwość dziedziczenia przez dziecko poczęte, lecz jeszcze nienarodzone
Dziecko poczęte w chwili otwarcia spadku, lecz jeszcze nienarodzone (nasciturus), może być spadkobiercą pod warunkiem, że urodzi się żywe (art. 927 § 2 kc.). Urodzenie się żywego dziecka, jest zatem bezwzględnym warunkiem uczestniczenia w postępowaniu spadkowym. W takiej sytuacji – celem zabezpieczenia przyszłym praw jeszcze nienarodzonego dziecka – przepisy prawa przewidują możliwość ustanowienia kuratora dla dziecka poczętego – art. 182 KRiO. Kuratela ustaje z chwilą urodzenia się dziecka. Często zdarza się bowiem, że w zaistniałych sytuacjach, członkowie rodziny podejmują działania, mające na celu wyzbycie się majątku, czy też inne czynności ingerujące w skład masy spadkowej, co może stanowić negatywne konsekwencje dla przyszłego, małoletniego spadkobiercy, wobec czego ochrona kuratora jest w takiej sytuacji niezbędna. Sądem właściwym dla rozpoznania takiej sprawy, jest sąd właściwy dla miejsca zamieszkania jego matki.
Istotnym jest również skierowanie do sądu wniosku z zabezpieczenie majątku spadkowego. Aby sąd uznał zasadność wniosku, należy uprawdopodobnić istnienie praw do spadku przyszłego spadkobiercy. Zabezpieczeniu podlegają konkretne rzeczy lub prawa majątkowe, wchodzące do masy spadkowej, które są zagrożone niewłaściwym rozporządzaniem, a nie cały majątek.
We wniosku należy dokładnie opisać istniejące zagrożenie w sytuacji braku zabezpieczenia i zaproponować sposób zabezpieczenia. Sąd dokona zabezpieczenia w taki sposób, jaki uzna za odpowiedni. Przykładowo, sąd może zobowiązać do spisania wszystkich ruchomości należących do spadku i oddać pod dozór, ustanowić dozór nad nieruchomością lub zarządcę tymczasowego.
Opłata od wniosku o udzielenie zabezpieczenia wynosi 100 zł. Postanowienie sądu w przedmiocie udzielania zabezpieczenia, podlega wykonaniu z chwilą jego wydania. Na postanowienie w tym zakresie, strona niezadowolona z rozstrzygnięcia może złożyć zażalenie.
W sytuacji jeśli dziecko poczęte zostało pominięte w postępowaniu spadkowym, a zapadło już orzeczenie w zakresie dziedziczenia, osoba reprezentująca dziecko, powinna zawnioskować do sądu o zmianę orzeczenia, powołując fakt pominięcia i wykazując dowody uzasadniające prawa dziecka do spadku. Jeżeli spadkobierca nieprawidłowy rozporządził już przedmiotami wchodzącymi w skład spadku, wówczas takie rozporządzenie będzie uznane za nieskuteczne.
Zgodnie z orzecznictwem sądowym, nasciturus ma również prawo do zachowku.
Stan prawny na dzień 13.02.2022 r.
Zapraszam do kontaktu z Kancelarią.
Adwokat Patrycja Pietryka