Testament – główne informacje
Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, testament może sporządzić osobiście tylko osoba, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych, a zatem nie jest możliwe dokonanie tego przez osobę ubezwłasnowolnioną.
Co jednak istotne, jeśli testament został spisany w momencie, gdy spadkodawca posiadał zdolność do czynności prawnych, będzie kwalifikowany jako ważny, nawet w sytuacji jeśli testator utracił w późniejszym terminie zdolność do czynności prawnych (stał się ubezwłasnowolniony). Osoba ubezwłasnowolniona nie może jednak odwołać testamentu, co wynika bezsprzecznie z art. 944 k.c.
Testament jest nieważny również w sytuacji gdy został sporządzony pod wpływem błędu lub groźby. Należy zaznaczyć jednak, że sąd sam z urzędu nie prowadzi nigdy postępowania w kierunku jego nieważności – niezbędny jest w takiej sytuacji wniosek osoby zainteresowanej (mającej interes prawny), która chce dokonać podważenia takiego dokumentu.
W sytuacji, gdy osoba, która nie posiada zdolności do czynności prawnych, nie spisała swojej ostatniej woli posiadając pełnię praw – majątek po niej dziedziczony jest zgodnie z przepisami o dziedziczeniu ustawowym.
Testament aby był ważny, musi zostać sporządzony tylko przez jedną osobę, testamenty wspólne (nawet z małżonkiem), traktowane są jako nieważne.
Kolejnym błędem testamentu ręcznego, jest sporządzanie go na komputerze i złożenie podpisu na końcu dokumentu, albowiem taki testament musi być od początku do końca napisany własnoręcznie. Należy również pamiętać, że podpis na końcu testamentu, nie może być wyrażony parafką.
Kolejnym, istotnym elementem testamentu jest data jego sporządzenia, jednakże warto podkreślić, iż brak daty – w sytuacji gdy istnieją inne przesłanki – nie powoduje automatycznie jego nieważności.
Testator może powołać do dziedziczenia dowolną liczbę osób. Powołanie do spadku może obejmować całość spadku lub tylko jego część. Jeżeli sam spadkodawca nie określi wysokości udziałów spadkowych, to przyjmuje się, że takie udziały są równie.
W praktyce najbardziej popularny jest testament notarialny, sporządzony w Kancelarii Notarialnej. Jest to spowodowane faktem, że forma jego sporządzenia jest najtrudniejsza do podważenia, albowiem przy czynności tej występuje Notariusz, którzy powinien czuwać nad przepisami prawa, zweryfikować osobę testatora oraz sprawdzić czy istnieją przesłanki uniemożliwiające jego zawarcie. Testament ten jak każdy inny może być w każdej chwili odwołany lub zmieniony. Koszty sporządzenia takiego dokumentu nie są duże, zależne od taksy notarialnej.
W przypadku wszelkich pytań z zakresu prawa spadkowego, zapraszam do kontaktu, celem zarezerwowania wizyty spotkania lub umówienia porady online.
Adwokat Patrycja Pietryka